Bir dini ritüel mi, yoksa spor mu? Yoganın Maskesi: Bedenin ekonomi politiği...

Gazeteci Nevin Bilgin ve yoga eğitmeni Aysun Cengiz'in yazarlığını yaptığı Yoganın Maskesi, modern yoga pratiğinin giderek bir “wellness/tüketim” nesnesine dönüştüğü, meditasyon, mat, aksesuarlar, kıyafetler ve pek çok değişik yöntem üzerinden pazarlanabilir ve statü sembolü hâline geldiğini savunuyor.Kitap, bu dönüşümü “Bedenin Ekonomi Politiği” başlığı altında inceliyor. Aynı zamanda adında “Yoga Rehberiniz” de yer aldığı üzere kitap yalnızca bir eleştiri metni değil. İçerisinde daha ulaşılabilir, sade yoga pratiğine dair pratik öneriler de yer alıyor. Temel yoga, orta seviye yoga hareketleri yanında, mat veya blok gibi ekipmanları ucuza veya evde temin etme yolları, yogi çayı, göz yastığı gibi tamamlayıcı öneriler ve “hareketle terapi” anlayışını benimseyen yaklaşımlar yer alıyor.BEDEN VE ZİHİN SAĞLIĞI EGZERSİZİ, TÜKETİM KÜLTÜRÜ OBJESİ, STATÜ SEMBOLÜ…“Yoganın Maskesi”, yalnızca yogayı — beden ve zihin sağlığı için bir egzersiz olarak değil bugün tüketim kültürü, kapitalizm, statü/kimlik, ruhsal arayış gibi çetrefilli alanların kesiştiği bir pratik olarak görenler için önemli ve cesur bir eser.Hem yoga meraklılarına hem de eleştirel düşünceyi seven okurlara meditasyondan mat-markasına, ruhsal arayıştan pazarlama dünyasına kadar geniş bir panoramik bakış kazandırıyor.Ek olarak, kitapta hareketle terapi uygulayan Profesör Binnur Yeşilyaprak ve Dr. Ayşe Şule Çağlar gibi isimlerle röportajlar yer alıyor; bu sayede hem akademik/kuramsal hem de pratik/tatbikî açılardan yoga kültürüne dair çok yönlü bir sorgulama sunuluyor. Eleştirel farkındalık kazandırıyor.YOGANIN FELSEFESİYogayı yalnızca “beden-zihin rahatlatma/spor” ya da “trend wellness ürünü” olarak görenlere kökenleri, felsefesi, kültürel bağlamı ve günümüzdeki dönüşümüyle yeniden bakma fırsatı sunuyor.Pratik ve erişilebilir öneriler barındırıyor: Yoga pratiğine yeni başlayacak ya da geleneksel kalıplardan uzak durmak isteyenler için, az malzemeyle hatta evde uygulanabilecek alternatifler öneriliyor. Bu bakımdan kitap hem teorik hem uygulamalı; lüks aksesuar ya da “markalı yoga ürünü” bağımlılığına düşmeyenler için de bir rehber niteliğinde.Çok katmanlı bir okuma sunuyor: Hem toplumsal, ekonomik ve ideolojik analiz; hem bireysel pratik hem akademik hem deneyimsel. B sayede okuyucu hem “neden yoga yapıyorum / yapmamalıyım” sorusunu düşünebiliyor, hem de kendi kararını bilinçli verebiliyor.Çeşitli perspektifleri bir araya getiriyor: Röportajlar, araştırmalar, kuramsal çözümlemeler bu çeşitlilik, kitabı tek bir bakış açısından ziyade çok yönlü bir kaynak yapıyor.Prof. Ahmet Alpay Dikmen, kitapla ilgili şu yorumu yaptı: “Bu kitap, yoganın nasıl ‘her derde deva bir çözüm’ her sorunun çözümünü içinde barındıran bir efsane haline dönüştüğünü adım adım anlatıyor. Özünden uzaklaşarak sadece endüstri nesnesi haline getirilen uygulamaların bireyleri nasıl salt üretim-tüketim zincirinin bir halkasına haline getirebileceğini gözler önüne seriyor.”Dr. Ayşe Şule Çağlar, kitabın "Derin bir bakış açısıyla çok boyutlu ve kapsamlı” olduğunu; modern yoga olgusuna eleştirel bir tavırla yaklaşarak “yoganın maskesini kaldırdığını” belirtiyor.Hem yoga meraklılarına hem de eleştirel düşünceyi seven okurlara meditasyondan mat-markasına, ruhsal arayıştan pazarlama dünyasına kadar geniş bir panoramik bakış kazandırıyor. Galeati Yayıncılık tarafından çıkartılan “Yoganın Maskesi”, yalnızca yogayı beden ve zihin sağlığı için bir egzersiz olarak değil, bugün tüketim kültürü, kapitalizm, statü/kimlik, ruhsal arayış gibi çetrefilli alanların kesiştiği bir pratik olarak görenler için önemli ve cesur bir eser.